Trong một hệ thống âm thanh, loa là thiết bị nhận tín hiệu cuối cùng để phát âm thanh truyền đến tai người nghe, có vai trò khá quan trọng, ảnh hưởng tới chất lượng âm thanh. Chính vì thế mà cấu tạo của loại loa này rất quan trọng, nó sẽ quyết định đến việc chuyển đổi tín hiệu âm thanh ra như thế nào, có chất lượng hay không. Bài viết này mình sẽ giới thiệu tới các bạn về cấu tạo cơ bản của loa thùng.
Chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp trong dàn âm thanh gia đình hay biểu diển chuyên nghiệp một chiếc loa thùng, đơn giản vì đây là loại loa được người dùng sử dụng phổ biến nhất, nhờ vào chất âm của nó cũng như độ bền lâu dài mà các sản phẩm này mang lại. Bề ngoài một chiếc loa thùng có vẻ khá đơn giản, chỉ gồm thùng gỗ, loa bên trong và một tấm lưới chắn. Tuy nhiên thì nếu tìm hiểu kĩ cấu trúc bên trong, các thành phần cấu tạo nên loa thùng sẽ cực kì phức tạp, mà mỗi thành phần cần có chất lượng tốt để đảm bảo mang lại âm thanh tốt nhất cho người sở hữu, bao gồm: driver, lỗ dội âm, thùng loa, jack nối dây, mạch phân tần, phụ kiện.
1. Driver
Đây là thành phần quan trọng nhất, không thể thiếu trong bất kì một sản phẩm loa nào. Người chơi âm thanh thường ví von "Driver là trái tim của bất kì hệ thống loa nào". Như vậy để biết rằng driver quan trong như thế nào cho loa. Nhiệm vụ cơ bản của driver đó là chuyển các tín hiệu điện mà nó nhận được thành sóng âm truyền đến người nghe. Có 4 loại driver phổ biến:
+ Loa tần số cao còn gọi là loa treble hay loa HF (High-frequency). Chúng biểu thị những âm cao của nhạc cụ. Loa thường có kích cỡ khoảng 1 inch và làm bằng các vật liệu như lụa, titanium hay các dạng sợi tổng hợp khác nhau.+ Loa trung phụ trách dải âm thoại và các âm thanh mà tai con người dễ nghe thấy nhất. Kích cỡ nằm trong khoảng giữa loa treble và woofer, tất nhiên cũng có những trường hợp ngoại lệ. Vật liệu làm màng loa tùy thuộc vào sở thích hoặc đặc trưng của nhà sản xuất và thường rất đa dạng, từ dạng giấy rẻ tiền cho đến dạng gỗ bu-lô đắt tiền.
+ Loa tần số thấp còn gọi là các loa siêu trầm (woofer), phụ trách tần số thấp hơn tần số trên loa trung, tạo những tiếng trống rền trong những bản nhạc rock hay các âm trầm hoành tráng trong các phim hành động. Khả năng thể hiện độ sâu của loa đôi khi phụ thuộc vào kích cỡ nón loa và lượng không khí mà nó tác động.
+ Loa toàn dải chủ yếu phụ trách phần âm cao và âm trung. Chúng thường được thấy trong các loa con của những bộ rạp tại gia gọn nhẹ, hoặc những dòng loa nghe nhạc và đi kèm một loa siêu trầm để tái hiện dải âm thanh đầy đủ.
Sự kết hợp các driver khác nhau quyết định thiết kế của loa. Loa hai đường tiếng thường gồm một driver tweeter và một mid-range có chức năng kích bass, trong khi các loa ba đường tiếng thường có đủ cả 3 driver.
2. Mạch phân tần
Mạch phân tần hay còn gọi là Crossover là thiết bị đặt bên trong loa, giúp chia các loại tín hiệu cho những loại driver tương ứng, như các tín hiệu tần số cao thì cho loa treble, còn tần số trung sẽ cho loa trung. Như thế cũng đủ biết được vai trò của mạch phân tần là không kém phần quan trọng trong một chiếc loa, vì nó sẽ đảm bảo rằng các tần số âm thanh được phân chia một cách rõ ràng, không bị chồng chéo lên nhau.
3. Thùng loa
Nói đến loa thùng thì đây chắc chắn là bộ phận không thể thiếu. Các linh kiện thành phần cấu tạo nên loa sẽ được đặt hết vào trong thùng loa này. Thiết kế thùng loa tốt, chắc chắn sẽ giúp loa vững vàng hơn khi hoạt động ở công suất cao. Ngoài ra thì độ dày của thùng cũng ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh.
Ngày nay chất liệu làm thùng loa phổ biến là các loại gỗ ép MDF, dùng cho các loại loa phổ thông, giá thành vừa phải. Còn chất lượng hơn thì sẽ sử dụng những loại gỗ dày và chắc chắn cho các loại loa cao cấp. Gỗ ép thường được sử dụng cho những loại loa rẻ tiền.
4. Lỗ dội âm
5. Jack nối dây
Loa thùng thường được sử dụng trong các dàn âm thanh chuyên nghiệp, chính vì thế mà nó cần phải có một cổng jack kết nối riêng biệt, để nhận tín hiệu âm thanh từ ampli/preampli truyền đến. Một số loại loa có chất lượng thấp sử dụng jack 6 ly để kết nối, còn các loại loa chất lượng, công suất cao sẽ dùng jack Speakon.
Một trong các bước cải tiến của loa là các vị trí kết nối có khả năng nối dây thường hay dây có sử dụng đầu jack loa riêng. Cầu kỳ hơn nữa là các kiểu đầu bi-wire hay thậm chí mà tri-wire. Các kiểu kết nối này vốn được dùng cho những ampli được thiết kế riêng biệt.6. Phụ kiện
Tuy không phải là một thành phần trực tiếp cấu tạo nên một chiếc loa thùng, nhưng phụ kiện cũng rất quan trọng trong nhiều hệ thống loa. Phổ biến nhất là các loại chân loa, giá treo tường... Thường thì nếu đặt loa dưới đất chắc chắn sẽ không thể truyền âm thanh hiệu quả như cách đặt loa ngang với tai người nghe, vì thế mà một số nơi thường sẽ đặt loa lên các loại chân đỡ, đảm bảo cho hiệu quả âm thanh. Ngoài ra khi vận hành âm thanh ở công suất lớn, màng loa sẽ rung rất dữ dội, vì thế cần đặt trên một giá đỡ để đảm bảo loa vận hành tốt nhất, không bị rung khi hoạt động.
Một chiếc loa thùng hoàn hảo thì chắc chắn phải đảm bảo từ 4-6 yếu tố trên, các bạn có thể tự mình kiểm tra bằng cách tháo loa trong hệ thống âm thanh của mình, để xem là mình đã mua một chiếc loa có chất lượng hay không. Đó là tất cả về cấu tạo cơ bản của loa thùng, hy vọng sẽ mang lại thêm nhiều điều bổ ích cho các bạn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét