Nâng cấp thùng loa - P.1

Bạn từng sở hữu một cặp loa đắt tiền cho dàn âm thanh của mình, nhưng trải qua một thời gian dài sử dụng, nay nó không còn được chất lượng và hay như mong muốn nữa. Lúc này có hai giải pháp để giải quyết, 1 là mua một cặp loa mới, 2 là sẽ nâng cấp cặp loa hiện có. Nếu muốn tiết kiệm chi phí thì giải pháp thứ 2 sẽ phù hợp cho bạn. Bài viết này mình sẽ đề cập đến các bạn vấn đề nâng cấp thùng loa.

Bất cứ sản phẩm nào thì nó cũng đều có "tuổi thọ" cho mình, và không thể yêu cầu một sản phẩm phục vụ cho bạn suốt cả cuộc đời mà không xuống cấp, giảm chất lượng được. Hơn nữa trong thời buổi kinh tế thị trường cạnh tranh hiện nay, nhà sản xuất vừa phải cố gắng làm sao để sản xuất sản phẩm với mức giá phù hợp cho người dùng, vừa phải làm sao để có thể thu lợi nhuận cho quá trình kinh doanh của mình. Chính vì thế mà việc mua phải một cặp loa bề ngoài rất đẹp, mà chất lượng các thiết bị bên trong lại không tương xứng là điều hoàn toàn bình thường.
Không phải lo lắng, bài viết Nâng cấp thùng loa sẽ là giải pháp giúp bạn có thể thay đổi các thiết bị kết cấu  bên trong loa, để tăng chất lượng âm thanh cho loa của mình như mong muốn.

Chú ý khi tháo loa khỏi thùng

1. Quá trình tháo loa ra khỏi thùng 

Điều đầu tiên trước khi tiến hành tháo loa khỏi thùng đó là cần tìm hiểu xem bên trong loa của bạn có những gì, để có thể lựa chọn tháo từng bộ phận một cách phù hợp nhất. Loa con hay còn gọi là driver thường được bắt ốc vào phần ván gỗ phía trước. Hãy xác định xem loại ốc được bắt trên loa của bạn, để chọn dụng cụ mở phù hợp. Thông thường thiết bị mở sẽ là các loại khóa đầu lục giác, hoặc phổ thông hơn là tua-nơ-vít có đầu phù hợp với ốc trên loa.
Một số loại loa thùng đặc biệt sẽ đặt loa nằm phía sau, với phần loa thường được gắn chặt với miếng ván loa thông qua một tấm đệm. Khi tháo hết ốc ra thì bạn cần nhẹ nhàng tách 2 bộ phận này, để đảm bảo không làm hỏng bất cứ bộ phận nào. Quá trình tháo loa khỏi thùng cần thực hiện một cách cẩn thận, tránh trầy xước thùng loa, gây mất thẩm mĩ.
Phần quan trọng nhất trong quá trình này đó là việc tháo dây nối giữa driver và mạch phân tần. Dây nối có thể được hàn vào loa hoặc nối bằng cách cài hoặc cắm. Cẩn thận mỗi khi tháo dây ra khỏi loa treble vì đầu nối dây được đặt ở vị trí rất nhạy cảm. Nó rất dễ vỡ nếu bạn dùng quá nhiều lực hoặc dễ chảy nếu bị hàn quá nóng.
Một mẹo nhỏ mà bạn có thể áp dụng đó là hãy đánh dấu màu sắc của từng loại dây nối các loại driver riêng biệt, để khi ghép lại đảm bảo sự chính xác.

2. Kiểm tra vật liệu hút âm trong thùng loa

Vật liệu hút âm là một khái niệm mới mà mình chưa đề cập với các bạn trong bài viết trước đây. Nó được đặt trong thùng loa với nhiệm vụ hấp thu, giảm phản xạ âm thanh tần số trung và các âm bass phía trong thùng. Thường thì vật liệu hút âm sẽ được làm dưới dạng sợi bông màu trắng hoặc mút xốp màu cam. Có hai loại xốp: Loại rẻ tiền thường cứng và nhám do đó ít có tác dụng. Loại thứ hai mềm và thấm hơn.

Vật liệu hút âm bên trong thùng

Các bạn cần lưu ý đến cách phân bố sợi bông và nút phía trong trước khi tháo ra khỏi thùng. Đôi khi sẽ gặp phải trường hợp không tìm thấy vật liệu hút âm, hoặc có rất ít tấm bông và mút trong thùng loa. Lí do cho hiện tượng này có thể là do nhà sản xuất muốn loa của họ có tiếng bass vang to, hoặc có thể là một cách để tiết kiệm chi phí. Nếu bạn cảm thấy những tiếng bass của loa mình chưa như mong muốn thì đây chính là thứ bạn cần nâng cấp.
Tăng vật liệu hút âm trong thùng loa sẽ có thể giúp các bạn giảm những tiếng ồn của âm bass, và mang lại những âm thanh sáng hơn ở dải tần âm trung. Tuy nhiên thì không phải cứ tăng càng nhiều càng tốt, mà nên thử từ từ, sau đó nghe lại âm thanh, điều chỉnh âm lượng xem đã vừa ý chưa, sau đó điều chỉnh lượng vật liệu hút âm phù hợp. Mút xốp trong thùng loa có hai chức năng: Hút âm xung quanh thùng loa và giảm độ vang tần số trung và bass.

3. Trường hợp thùng loa có lỗ dội âm (thùng bass reflex)

Thùng loa dạng bass reflex

Ở các loại thùng loa có lỗ dội âm (thùng bass reflex), phần vật liệu hút âm thưởng sẽ chỉ là một lớp mỏng xung quanh vách thùng. Ở phần rỗng giữa thùng, bạn có thể đặt những loại sợi nhẹ và xốp để luồng không khí có thể truyền qua. Trường hợp này cũng cần chú ý đến lượng mút xốp phù hợp, để đảm bảo cho hiệu quả âm thanh mà cổng reflex mang lại.
Thành thùng loa có lớp xốp dày khoảng 25 mm là lý tưởng. Ngoài ra, bạn có thể thay thế bằng tấm nỉ dạ - bạn phải dính keo vì nó không chắc như bọt. Độ dày của bọt hoặc tấm nỉ sẽ giảm sự truyền âm thanh thông qua thành thùng và giảm tiếng dội từ phía trong thùng.

Trong giới hạn của một bài viết nên mình chỉ đề cập đến đây, sẽ có thêm bài viết Nâng cấp loa thùng - P.2 trong thời gian sắp tới, hy vọng sẽ nhận được sự ủng hộ của các bạn.